Gerardimontium vulgo GheertsbergheGerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis

Gerardimontium 309

mei - juni 2023


De wollewevers, drapeniers en lakensniders van Gheroudsberghe (deel 2)

Jan COPPENS

In het vorige deel zagen we dat het Geraardsbergs laken tot ver in Europa wordt uitgevoerd. De lakenweverij tovert Vlaanderen om tot één van de rijkste regio’s in Vlaanderen. Geraardsbergen wordt op sleeptouw genomen door de bloei van de wolweversnijverheid in Gent. De stadsrekeningen van Gent getuigen trouwens van de inmenging van de Arteveldestad in het Geraardsbergs bestuur. Door de honderdjarige oorlog komt de lakenweverij echter in grote problemen door een verbod op Engelse wol. Het is een periode van onrust en oproer waarbij Geraardsbergen actief deelneemt aan alle volksoproeren in Vlaanderen meestal als de bondgenoot van Gent, wat de Oudenbergstad zuur opbreekt. Ook tijdens de Bourgondische periode taant het succes van de lakenhandel. Door de onpolitieke houding van de Bourgondische hertogen komen er barsten in de handelsbetrekkingen met de Hanzesteden waardoor de uitvoer stokt.

Industrieën en ambachten (algemeen) (66/68), Kunstnijverheid. Design (745) 


Houtkap in het Raspaillebos door de Sint-Adriaansabdij op het einde van de 17de eeuw en begin 18de eeuw (deel 1)

Bart MERCKAERT

In een driedelige reeks belichten Louis De Cock, Eric Cosyns en Bart Merckaert enkele historische aspecten van het Raspaillebos. Aanleiding zijn de ontdekking van enkele archiefstukken die ons toelaten een goed beeld te krijgen van het bosgebruik in voornamelijk de 17de en 18de eeuw. In dit nummer leest u het eerste boeiende deel over de houtkap in het Raspaillebos. In het tweede deel analyseert Louis De Cock een schattingsverslag uit 1745. De perceelsnamen leiden tot originele veronderstellingen over vergeten bosgebruiken, maar zijn ook een stevige vingerwijzing voor de historische aanwezigheid van bijzondere biotopen en landschappelijke verschijningsvormen. Eric Cosyns rondt op basis van het nieuwe onderzoeksmateriaal de driedelige reeks af met een historisch-ecologische beschouwing over het bos.

Historische geografie. Landschapsgeschiedenis (911.37) 


60 jaar geleden… Van taalgrenszone naar taalgrens (1806-1963) of hoe Viane plots 153 ha groter werd (deel 3)

Louis DE COCK

Na de goedkeuring van de Wet tot wijziging van provincie-, arrondissements- en gemeentegrenzen (8.11.1962), die de taalgrens definitief vastlegde, en de publicatie in het Staatsblad (22.11.1962) kwamen de gemeentebesturen van Viane, Bever en Twee-Akren in de loop van 1963 tot een compromis over het precieze tracé van de nieuwe gemeentegrenzen.

Ruimtelijke ordening. Landschap. Tuinarchitectuur (71) 


De gemeenteraadsverkiezingen en hun impact op het leven in Moerbeke 1830-1977 (deel 3: De periode van het meervoudig algemeen stemrecht 1895-1921)

Freddy DE CHOU

In deze bijdrage brengen we het relaas van de gemeenteraadsverkiezingen in Moerbeke tijdens de periode van het meervoudig algemeen mannenstemrecht 1895-1921. De strijd tussen conservatief katholieken en liberaal-katho. lieken en liberalen woedt nu op alle fronten.

Lokaal, regionaal en centraal bestuur (352-354) 


Heb jij een stampolee thuis?

Louis DE COCK

In de twee dialectwoordenboeken over het Geraardsbergs vinden we het woord niet terug. Wel hoorden we het verschillende keren in Moerbeke. Een woordje uitleg over de betekenis en de oorsprong van dit bijna vergeten woord.

Dialect (800/87) 


De familie DE RIJST in het uiterste zuidoosten van de provincie Oost-Vlaanderen (Deel 3)

Pierre DE RIJST

Meer dan 40 jaar geleden begon ik aan de stambomen van mijn ouders: De Rijst en Cools. Hoewel ik toen dacht dat ik daar een paar jaar mee bezig zou zijn, moet ik erkennen dat een stamboom opmaken nooit voltooid is. Soms krijg je een goeie tip van een vriend (ook zoeker) en je bent weer vertrokken voor enkele mooie aanvullingen. Hier het vervolg van het relaas van deze familie tot 1900.

Biografie. Prosopografie. (929) 


Nieuwe straatnamen: Breekpot (Onkerzele)

Louis DE COCK

Nieuwe verkavelingen vereisen nieuwe plaatsnamen. Een gemeenteraad kan die niet zomaar lukraak kiezen. Hier gaat een heel proces aan vooraf. We lichten dit toe aan de hand van een eerste concreet voorbeeld: de naam van de verkaveling Breekpot, die tussen de Kampstraat en de Onkerzelestraat werd aangelegd.