Gerardimontium vulgo GheertsbergheGerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis

PDF

Gerardimontium 260

maart - april 2015


DE ‘GEUZENHOEK’ TE OVERBOELARE. Jeugdherinneringen over het buurtleven tussen stad en dorp

Jacques DE RO

‘Oral history’-bijdrage met persoonlijke herinneringen van de auteur die, in de jaren 1950-1960, zijn jeugd doorbracht aan de ‘Geuzenhoek’ in de huidige deelgemeente Overboelare.

Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394) 


DE WEGEN VAN GROEN. Deel 3: Eén in verscheidenheid

Eric COSYNS

Geraardsbergen ligt in een naar Vlaamse maatstaven relatief natuurrijke streek. Milieu- en natuurverenigingen hebben zich de voorbije decennia ingespannen om de kwaliteit van onze leefomgeving te behouden en waar nodig te herstellen of te verbeteren. In deel 1 wordt de oprichting en de prille werking van Leefmilieu Geraardsbergen belicht. Deel 2 gaat over een kwarteeuw werking op basis van het ledenblad en in deel 3 gaat de aandacht naar de eindfase en de opgang van de natuurverenigingen. * Alleen in deel 2 co-auteur.

Politieke partijen en bewegingen (329) 


TIJDSBEELD: Het sas van Idegem

Jacques DE RO, Steven DE SCHUITENEER

Geraardsbergen vroeger en nu, aan de hand van tijdsgebonden illustratie/foto en daarbij aansluitende duiding. Achtereenvolgens De Vesten; Het sas van Idegem; Karmelietenstraat; Het Pannenhuis; Vredestraat; De Vrijheid te Ophasselt; Sas van Geraardsbergen; Het Vianeplein te Viane; Wijngaardstraat; Station Zandbergen; De Kaai.

Landschappen. Dorpsgezichten. Stadsgezichten (7.047) 


’t Was leutig in da kabberdoesjken, mor a vloog bùijten mè gieël zannen battaklang

Jan COPPENS

In deze bijdrage wordt even nog uitgeweid over het Algemeen Nederlands standaardwoord “leuk” en dan volgt de verklaring van de woorden “kabberdoesjken” en “battaklang”.

Dialect (800/87) 


Het verhaal van de Geraardsbergse OOSTFRONTSTRIJDERS (1941-1945). Deel 2: Brigade/Divisie Langemarck

Marc VAN TRIMPONT

In het brede spectrum van het collaboratielandschap nemen de oostfronters een heel aparte plaats in. Het waren vrijwilligers die, in de jaren 1941-1945, in het kader van de Waffen-SS en, bij uitbreiding, het NSKK en andere geüniformeerde organisaties, samen met of aan de zijde van de Wehrmacht, dit was het Duitse reguliere leger, streden aan het zogeheten oostfront, voornamelijk in de Sovjet-Unie. Op zijn minst een 40-tal Geraardsbergenaars was erbij betrokken. Een op de vier kwam nooit terug: gesneuveld of vermist. Sommigen belandden in Russische krijgsgevangenschap en van één onder hen weten we dat hij jarenlang in één van de talrijke goelags [sovjet-strafkampen] ploeterde waar hij probeerde te overleven en het ook haalde. Het spreekt voor zich dat het wedervaren van deze jonge Geraardsbergenaars onlosmakelijk verstrengeld is met dat van de eenheden tot dewelke ze behoorden. Deze publicatie is opgebouwd in 3 delen. In Deel 1 maakt de lezer kennis met het Vlaams Legioen. Hij maakt de vuurdoop mee van dit korps, wat later gevolgd door de slag bij Krasny-Bor (Leningrad) waar, voor het eerst, Geraardsbergenaars sneuvelden of vermist werden. In Deel 2 ziet men hoe het Vlaams Legioen als dusdanig werd opgedoekt en opgewaardeerd tot een brigade (mei 1943) en later divisie (september 1944), Langemarck genaamd. De lezer volgt dan het verdere verloop van de gebeurtenissen met o.m. de veldslagen bij Zjytomir, Jampol en Narwa. Opnieuw lieten Geraardsbergenaars het leven. En vanzelfsprekend komt hij ook te weten hoe het de Geraardsbergse oostfrontstrijders die de apocalyptische toestanden overleefden, vergaan is. In Deel 3 wordt ingegaan op bepaalde vragen die als vanzelf rijzen in verband met het fenomeen van de oostfrontstrijders. Na een paar flitsen i.v.m. de Duitse militaire aanwezigheid in Geraardsbergen, wordt een beeld opgehangen van de gewapende collaboratiegroepen in België. Vervolgens maakt men nader kennis met de Waffen-SS versus Allgemeine SS. Verder verwerft men enig inzicht over de motivatie voor het engagement van de oostfrontstrijders. Terloops komt ook het Waals Legioen te berde. Tot slot wordt aandacht besteed aan wat zich voordeed eens de oorlog voorbij.

Defensie. Krijgsgeschiedenis. Wereldoorlogen (355) 


VERVOER VAN MENSEN EN GOEDEREN IN GERAARDSBERGEN IN 1933. Een korte schets

Dirck SURDIACOURT

Omstreeks 1900 telde België een 1.000-tal ‘automobielen’. Aan de vooravond van de 1ste Wereldoorlog waren het er ongeveer 15.000. Tegen het einde van het interbellum was het aantal spectaculair gestegen tot zowat 300.000 waarvan de helft bedrijfswagens en motoren [moto’s]. Ook Geraardsbergen houdt gelijke tred met deze evolutie. Zoals blijkt uit de duidelijke titel van deze bijdrage, schetst de auteur de stand van zaken in het jaar 1933, een momentopname dus van hoe de ‘automobiel’ langzaam maar zeker het stadsbeeld zal beheersen in de toekomst.

Moderne geschiedenis (94.034)