Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Jean Pierre VAN DE PONTSELE
Het oorspronkelijke kasteel is misschien net zo oud als het oude graafschap Vlaanderen (9de eeuw). Het vermoeden is inderdaad gewettigd dat er toen in Boelare een soort burcht stond die in het jaar 870 misschien zelfs mede door Karel de Kale verdedigd is geweest. Deze bijdrage kan worden omschreven als een droomwandeling rond de architectuur van het kasteel van Boelare door de eeuwen heen.
Verschenen in: De Heemschutter 183
Archeologie (902)
Dirck SURDIACOURT
Halverwege tussen Kolwezi en de Katangese hoofdstad Elisabethstad [thans Lubumbashi] ligt Jadotstad [thans Likasi]. In 1929 vestigde Geraardsbergenaar Daniël Bruylandt zich in Elisabethstad waar hij tijdens de oorlogsjaren een Congolese sigarenfabriek opstart onder de merknaam “Finistère”.
Verschenen in: Gerardimontium 213
Genotsmiddelenindustrie (663)
Christ VAN CAUWENBERGE
Uit eerdere bijdragen is gebleken dat de heersende, gegoede klasse zich tijdens het ancien régime maar al te graag liet zien op tornooien van de kruisboogschuttersgilde van Sint-Joris te Geraardsbergen. Minder bekend is dat op het einde van het ancien régime velen van deze beleidsmakers uit de magistratuur, de adel en de gegoede burgerij uit Geraardsbergen in alle discretie ook aangesloten waren bij de vrijmetselaarsloge van Aalst en op die manier nauw met elkaar verbonden waren…
Verschenen in: Gerardimontium 273
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394)
Christ VAN CAUWENBERGE
In deze bijdrage wordt er verhaald over de eigenschappen van de vrijmetselaar, de niet geringe kosten voor de leden en de aanwezigheid van de broeders bezoekers. De huishoudelijke reglementen zijn aan strikte regels onderworpen, alsook de inrichting van de werkplaats als tempel en de kledij van de broeders.
We vernemen alles over de organisatie van de zittingen, de commissie van officieren-dignitarissen, het financieel beheer, de communicatie in de tempel, de liefdadigheid, de archivering van de werkzaamheden, de inhoud van de vergaderingen, de rouwzittingen, de banketten en de graden in de loge.
Verschenen in: Gerardimontium 274
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394)
Christ VAN CAUWENBERGE
Eén van de meest frappante belevenissen in de zittingen van de loge is telkens weer het rituaal van de inwijding van profaan tot leerling. Opmerkelijk zijn de talrijke maçonnieke contacten met loges in het buitenland, ontstaan door toedoen van de broeders handelaars, contacten die zich in een mum van tijd uitstrekken over heel Frankrijk en het Middellandse Zeegebied.
Verschenen in: Gerardimontium 275
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394)
Christ VAN CAUWENBERGE
In dit laatste deel wordt aandacht besteed aan de vrouwelijke adoptieloge L‘Impériale Thérésienne die in de schoot van de mannenloge La Discrète Impériale is ontstaan. De relatie van de vrijmetselaars met de overheid wordt steeds moeilijker en resulteert uiteindelijk in de opheffing van de loges in 1786 door keizer Jozef II.
Verschenen in: Gerardimontium 276
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394)
Louis DE COCK, Pierre DE RIJST
De industriële ontwikkeling van ons land in de tweede helft van de negentiende eeuw ging gepaard met de ontplooiing van een dicht spoorwegnet. Ook de aanleg van lijn 123 tussen Braine-le-Comte en Geraardsbergen paste in die context.
Verschenen in: Gerardimontium 313
Historische geografie. Landschapsgeschiedenis (911.37), Verkeerswezen. Openbaar vervoer. Scheepvaart. Postwezen (656)
Jan COPPENS
De verklaring van de steegjes uit de onmiddellijke omgeving van het marktplein zoals Hemdenstraatje, Kleine Nieuwstraat, Paterstraat, Laverdij, Visstraatje, Brandstraatje, Duivenstraatje, Boerenhol.
Verschenen in: Gerardimontium 213
Dialect (800/87)
Dirck SURDIACOURT
Het Willemsfonds is een cultuurfonds ter verdediging van de Nederlandse taal dat op 23 februari 1851 in Gent wordt opgericht en genoemd is naar de toen pas overleden schrijver Jan Frans Willems. Het fonds verdedigt de taal door het Vlaamse volkslied aan te moedigen, taalwedstrijden te organiseren, betaalbare Nederlandstalige boeken uit te geven en bibliotheken op te richten. In de begindagen zijn zowel katholieken als liberalen lid. Toch zal het tot 1868 duren eer de eerste afdelingen worden opgericht.
Verschenen in: Gerardimontium 300
8. TAALKUNDE, LITERATUUR, Algemene geschiedenis (94), Politieke partijen en bewegingen (329), Volkskunde (39)
Luc VAN DURME
In deze bijdrage – een synthese van het referaat gehouden door de auteur tijdens de academische zitting op 3 juni 2007 t.g.v. het tienjarig bestaan van Gerardimontium – wordt de taalgrens belicht op grond van de plaatsnamen. De gastspreker is doctor Germaanse filologie en lid van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. Hij is de auteur van de Galloraomaniae Neerlandicae Submersae Fragmenta, een toonaangevende studie over taalgrenstoponymie, uitgegeven in 1996.
Verschenen in: Gerardimontium 213
Taalgrens. Taaltoestanden (800.7)