De Vrijwillige Brandweer Geraardsbergen. Een momentopname anno 1910 en 1951

Peter VAN TRIMPONT

Deze bijdrage is interessant omwille van de namen van de officieren en onderofficieren in het jaar 1910 en een volledige lijst, inclusief handtekening, van alle leden van het korps evenals twee groepsfoto’s, anno 1951.

Verschenen in: De Heemschutter 162

Taken van de overheidsorganen (351) 

De wegen van Groen. Deel 1, Oprichting en prille werking van ‘Leefmilieu Geraardsbergen’

Eric COSYNS

Geraardsbergen ligt in een naar Vlaamse maatstaven relatief natuurrijke streek. Milieu- en natuurverenigingen hebben zich de voorbije decennia ingespannen om de kwaliteit van onze leefomgeving te behouden en waar nodig te herstellen of te verbeteren. In deel 1 wordt de oprichting en de prille werking van Leefmilieu Geraardsbergen belicht. Deel 2 gaat over een kwarteeuw werking op basis van het ledenblad en in deel 3 gaat de aandacht naar de eindfase en de opgang van de natuurverenigingen. * Alleen in deel 2 co-auteur.

Verschenen in: Gerardimontium 256

Politieke partijen en bewegingen (329) 

De wegen van Groen. Deel 2, Het ledenblad als bron voor een kwarteeuw werking van ‘Leefmilieu Geraardsbergen’

Eric COSYNS, Marc VAN LIEFFERINGE

Geraardsbergen ligt in een naar Vlaamse maatstaven relatief natuurrijke streek. Milieu- en natuurverenigingen hebben zich de voorbije decennia ingespannen om de kwaliteit van onze leefomgeving te behouden en waar nodig te herstellen of te verbeteren. In deel 1 wordt de oprichting en de prille werking van Leefmilieu Geraardsbergen belicht. Deel 2 gaat over een kwarteeuw werking op basis van het ledenblad en in deel 3 gaat de aandacht naar de eindfase en de opgang van de natuurverenigingen. * Alleen in deel 2 co-auteur.

Verschenen in: Gerardimontium 257

Politieke partijen en bewegingen (329) 

DE WEGEN VAN GROEN. Deel 3: Eén in verscheidenheid

Eric COSYNS

Geraardsbergen ligt in een naar Vlaamse maatstaven relatief natuurrijke streek. Milieu- en natuurverenigingen hebben zich de voorbije decennia ingespannen om de kwaliteit van onze leefomgeving te behouden en waar nodig te herstellen of te verbeteren. In deel 1 wordt de oprichting en de prille werking van Leefmilieu Geraardsbergen belicht. Deel 2 gaat over een kwarteeuw werking op basis van het ledenblad en in deel 3 gaat de aandacht naar de eindfase en de opgang van de natuurverenigingen. * Alleen in deel 2 co-auteur.

Verschenen in: Gerardimontium 260

Politieke partijen en bewegingen (329) 

De Wegvoeringstraat. Een straatnaam als herdenking aan een oorlogsdrama uit 1916 te Geraardsbergen

Jacques DE RO

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden 803 burgers op de speelplaats van het Sint-Catharinacollege samengebracht alvorens te worden gedeporteerd naar Duitsland om er tewerk te worden gesteld. De straat die naar het college leidt heette de Begijnenstraat. Na de oorlog werd deze straatnaam vervangen door Wegvoeringstraat. Deze bijdrage brengt het hele verhaal van beide straatnamen.

Verschenen in: Gerardimontium 210

Defensie. Krijgsgeschiedenis. Wereldoorlogen (355) 

De wollewevers, drapeniers en lakensniders van Gheroudsberghe (deel 2)

Jan COPPENS

In het vorige deel zagen we dat het Geraardsbergs laken tot ver in Europa wordt uitgevoerd. De lakenweverij tovert Vlaanderen om tot één van de rijkste regio’s in Vlaanderen. Geraardsbergen wordt op sleeptouw genomen door de bloei van de wolweversnijverheid in Gent. De stadsrekeningen van Gent getuigen trouwens van de inmenging van de Arteveldestad in het Geraardsbergs bestuur. Door de honderdjarige oorlog komt de lakenweverij echter in grote problemen door een verbod op Engelse wol. Het is een periode van onrust en oproer waarbij Geraardsbergen actief deelneemt aan alle volksoproeren in Vlaanderen meestal als de bondgenoot van Gent, wat de Oudenbergstad zuur opbreekt. Ook tijdens de Bourgondische periode taant het succes van de lakenhandel. Door de onpolitieke houding van de Bourgondische hertogen komen er barsten in de handelsbetrekkingen met de Hanzesteden waardoor de uitvoer stokt.

Verschenen in: Gerardimontium 309

Industrieën en ambachten (algemeen) (66/68), Kunstnijverheid. Design (745) 

De wollewevers, drapeniers en lakensniders van Gheroudsberghe (deel 3)

Jan COPPENS

In de vorige delen zagen we een historische schets van de lakennijverheid in Geraardsbergen. Hieruit blijkt dat de pas gestichte stad door het weven van laken een enorme economische bloei heeft meegemaakt waarbij het Geraardsbergse laken ver in Europa werd uitgevoerd. De honderdjarige oorlog, met de volksoproeren in Vlaanderen, gevolgd door de onpolitieke houding van de inhalige Bourgondische hertogen zorgden ervoor dat niet alleen de lakenhandel in Geraardsbergen, maar ook in Vlaanderen geleidelijk verdween. In dit laatste deel belichten we de organisatie van de gilde van de drapiers en de nering van de wolwevers. Vooral het reglement van de weversnering is bijzonder interessant om van naderbij te bekijken.

Verschenen in: Gerardimontium 310

Industrieën en ambachten (algemeen) (66/68), Kunstnijverheid. Design (745) 

De wollewevers, drapeniers en lakensniders van Gheroudsberghe.

Jan COPPENS

In de elfde eeuw beleeft de Vlaamse lakenindustrie haar opgang. Daardoor groeit het graafschap Vlaanderen uit tot een rijk gebied. Technologische vooruitgang en de internationale handel, waarvan Vlaanderen het centrum is, draagt hieraan bij en zorgt voor welvaart. Halverwege de dertiende eeuw zijn Ieper, Wervik, Brugge en Gent de bekendste Vlaamse lakencentra. Vanaf de 12de eeuw kan ook Geraardsbergen een graantje meepikken van de lakennijverheid. Bronnen in het eigen stadsarchief voor deze periode zijn zeer schaars, maar gelukkig zijn er tot ver in het buitenland nog documenten die getuigen van de Geraardsbergse lakennijverheid.

Verschenen in: Gerardimontium 308

Industrieën en ambachten (algemeen) (66/68), Kunstnijverheid. Design (745) 

De Zwartfabriek. Bijdrage tot de geschiedenis van de ‘Fabrique de Produits Chimiques de Grammont’ te Overboelare 1885-1953. Deel 1: van 1885 tot 1905

Jacques DE RO

Guillaume Mertens (1803-1877) introduceert in 1843 de lucifersnijverheid in Geraardsbergen en hij combineert hierbij de productie van de ‘solferstek’ met de vervaardiging van beenzwart. In 1855 brengt hij zijn bedrijf over naar de ‘Kleinen Hunnegemkouter’ te Overboelare. De aanmaak van beenzwart, het basisproduct voor schoensmeer, is zeker tot zijn overlijden in 1877 een belangrijke nevenactiviteit. Wanneer het bedrijf op 20 april 1887 wordt omgevormd tot ‘Maatschappij in gezamenlijken naam G. Mertens’ blijft naast lucifers de fabricage en de
verkoop van schoensmeer belangrijk. Nochtans is Gabriël Duchâteau, een van de stichters, een jaar eerder eveneens in Overboelare gestart met de productie van beenzwart. Zijn bedrijf waar beenderen van dieren worden verkoold staat in de volksmond al snel bekend als de ‘Zwartfabriek’

Verschenen in: Gerardimontium 272

Industrieën en ambachten (algemeen) (66/68) 

De Zwartfabriek. Bijdrage tot de geschiedenis van de Fabrique de Produits Chimiques de Grammont te Overboelare 1885-1953 (deel 2)

Jacques DE RO

Gabriël Duchâteau, schoonzoon van lucifersfabrikant Guillaume Mertens, richt in 1885 in Overboelare een beenzwartfabriek op, maar het is de Brusselaar Pierre Dalimier die vanaf 1889 het bedrijf verder uitbouwt en zorgt voor productvariatie met de nadruk op meststoffen. Bedrijfsexpansie vereist vers kapitaal, die hij pas in 1902 vindt door zich te associëren met advocaat Jules Rens. Al vlug biedt ook deze samenwerking financieel niet voldoende soelaas.

Verschenen in: Gerardimontium 273

Industrieën en ambachten (algemeen) (66/68)