“Hoe wonder is toch een menschenhart”. Fragmenten uit het leven van Augusta De Clercq (Deel 1)

Dirck SURDIACOURT

Gevat en bondig maar toch uitgebreid maakt de lezer via deze tweedelige bijdrage kennis met een merkwaardige vrouw, Augusta de Clercq (1887-1944). Meer bepaald voor wat betreft de geschiedenis van haar geboortestad mag haar inbreng belangrijk worden genoemd onder meer dankzij haar dagboek waarin ze zorgvuldig gebeurtenissen noteerde die ze beleefde tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Verschenen in: Gerardimontium 254

Biografie. Prosopografie. (929) 

“Hoe wonder is toch een menschenhart”. Fragmenten uit het leven van Augusta De Clercq (Deel 2)

Dirck SURDIACOURT

Gevat en bondig maar toch uitgebreid maakt de lezer via deze tweedelige bijdrage kennis met een merkwaardige vrouw, Augusta de Clercq (1887-1944). Meer bepaald voor wat betreft de geschiedenis van haar geboortestad mag haar inbreng belangrijk worden genoemd onder meer dankzij haar dagboek waarin ze zorgvuldig gebeurtenissen noteerde die ze beleefde tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Verschenen in: Gerardimontium 255

Biografie. Prosopografie. (929) 

“Hourah! Nu zijn onze vrienden MEESTER”. Over de gemeenteraadsverkiezingen anno 1899

Marc VAN TRIMPONT

Nadat de katholieken jarenlang de plak hadden gezwaaid op het Geraardsbergse stadhuis, trad in 1895 enigszins onverwacht een coalitie aan van de radicaal-liberalen, dit is de progressistische factie uit de toenmalige liberale partij, samen met, voor het eerst in de geschiedenis, verkozenen van de socialisten. Dit paarse bestuur avant la lettre hield echter niet lang stand want in 1899 herwonnen de katholieken het verloren terrein. Deze bijdrage wil een sfeerbeeld aanreiken van net voor en net na de stembusgang van 15 oktober 1899 en dit op grond van toevallig gevonden lokale persberichten uit katholieke hoek, vermoedelijk uit het Zondagblad van Geeraerdsbergen.

Verschenen in: Gerardimontium 246

Verkiezingen (324) 

“Kristene ziekenkas ‘Hulp en Onderstand’ viert haar 60-jarig bestaan”

Marc VAN TRIMPONT

Tegen het einde van de 19de eeuw werden in Geraardsbergen meerdere ‘maatschappijen voor onderlingen bijstand’ en ziekenkassen opgericht. Hulp en Onderstand (1891) was de eerste in de rij en de stichters waren advocaat en latere stadssecretaris Emile Struelens, advocaat en latere schepen van Geraardsbergen Benoit van Trimpont en de latere sigarenfabrikant Camille Morre. Dankzij een tekst uit het weekblad De Vaandrig van 8 september 1951 stoffeert deze bijdrage in bescheiden mate de schaarse gegevens welke voor het nageslacht nog beschikbaar zijn over Hulp en Onderstand, de eerste echt functionerende ziekenkas in Geraardsbergen en waarover ten onrechte eens is beweerd dat ze “van en voor de burgerij” zou zijn opgericht. Hoewel gesticht door jongeren uit de conservatieve burgerij en dus niet van daensistische strekking, is ze de voorloper van de huidige CM in deze stad. Interessant is ook het gegeven dat Hulp en Onderstand tijdens de Eerste Wereldoorlog is kunnen overleven dank zij het persoonlijk engagement van één van de bestuursleden, namelijk van penningmeester Benoit van Trimpont die “in de oorlogsperiode de uitbetaling zal blijven verzekeren terwijl er geen bijdragen meer binnen kwamen”, aldus De Vaandrig.

Verschenen in: De Heemschutter 163

Maatschappelijk werk. Verzekeringswezen (36) 

“La conquête de notre Californie Grammontoise ». Kroniek over de leerwerkhuizen voor textiel te Geraardsbergen in 1849-1857, dl. 1

Jacques DE RO

De oprichting van leerwerkhuizen voor textiel in Geraardsbergen, dit onder impuls van het bankiersgeslacht Spitaels, heeft te maken met de ellendige toestand waarin de bevolking was geraakt als gevolg van de textielcrisis en mislukte aardappeloogsten. Er kwamen twee van deze leerwerkhuizen waar wevers en leerling-wevers zich verbeterde weeftechnieken eigen konden maken. De auteur brengt een verhalende kroniek over deze initiatieven, waarbij de betrokken personages zoals de minister van Binnenlandse Zaken, de Oost-Vlaamse provinciegouverneur, de leden van de stedelijke toezichtcommissie en de textielfabrikanten, via hun dagelijkse briefwisseling op de voorgrond treden.

Verschenen in: Gerardimontium 199

Ambachten. Coöperaties. Economische organisatievormen (334) 

“La conquête de notre Californie Grammontoise ». Kroniek over de leerwerkhuizen voor textiel te Geraardsbergen in 1849-1857, dl. 2

Jacques DE RO

De oprichting van leerwerkhuizen voor textiel in Geraardsbergen, dit onder impuls van het bankiersgeslacht Spitaels, heeft te maken met de ellendige toestand waarin de bevolking was geraakt als gevolg van de textielcrisis en mislukte aardappeloogsten. Er kwamen twee van deze leerwerkhuizen waar wevers en leerling-wevers zich verbeterde weeftechnieken eigen konden maken. De auteur brengt een verhalende kroniek over deze initiatieven, waarbij de betrokken personages zoals de minister van Binnenlandse Zaken, de Oost-Vlaamse provinciegouverneur, de leden van de stedelijke toezichtcommissie en de textielfabrikanten, via hun dagelijkse briefwisseling op de voorgrond treden.

Verschenen in: Gerardimontium 200

Ambachten. Coöperaties. Economische organisatievormen (334) 

“Mon cher cousin et maitre“. De Parijse jaren van de Geraardsbergse kunstschilder Charles-Louis Saligo in brieven aan Pieter van Huffel (1823-1838)

Jacques DE RO

Geraardsbergen beleeft in de 19de eeuw een demografische groei die gepaard gaat zowel met een economische als culturele heropleving. Dit valt onder meer ook de schilderkunst waarvan Parijs wordt gezien als een toonaangevend artistiek centrum, ten deel. Op 20-jarige leeftijd trekt Geraardsbergenaar Charles Louis Saligo naar de Franse hoofdstad en slaagt erin dankzij de steun van kunstschilder Pieter van Huffel een schilderscarrière uit te bouwen.

Verschenen in: Gerardimontium 230

Schilderkunst. Miniatuurkunst (75) 

“Moord en brand!” Het leven in Geraardsbergen en de deelgemeenten in 1830-1860 op basis van morele statistieken en politieverslagen. Deel 3

Jacques DE RO

Uitgaande van politionele en morele gegevens, wordt in deze bijdrage een beeld opgehangen van allerhande vormen van deviant gedrag zoals moord en zelfmoord, inbraak en diefstal, geweldpleging en mishandeling… Kortom, een verrassend beeld van de toenmalige leefwereld in de stad en op het platteland.

Verschenen in: Gerardimontium 223

Recht. Criminaliteit. Notariaat. (34) 

“Moord en brand!” Het leven in Geraardsbergen en de deelgemeenten in 1830-1860 op basis van morele statistieken en politieverslagen. Deel 4

Jacques DE RO

Uitgaande van politionele en morele gegevens, wordt in deze bijdrage een beeld opgehangen van allerhande vormen van deviant gedrag zoals moord en zelfmoord, inbraak en diefstal, geweldpleging en mishandeling… Kortom, een verrassend beeld van de toenmalige leefwereld in de stad en op het platteland.

Verschenen in: Gerardimontium 224

Recht. Criminaliteit. Notariaat. (34) 

“Moord en brand!”. Het leven in Geraardsbergen en de deelgemeenten in 1830-1860 op basis van morele statistieken en politieverslagen (deel 1)

Jacques DE RO

Uitgaande van politionele en morele gegevens, wordt in deze bijdrage een beeld opgehangen van allerhande vormen van deviant gedrag zoals moord en zelfmoord, inbraak en diefstal, geweldpleging en mishandeling… Kortom, een verrassend beeld van de toenmalige leefwereld in de stad en op het platteland.

Verschenen in: Gerardimontium 221

Recht. Criminaliteit. Notariaat. (34)