Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Dirck SURDIACOURT
Er was een tijd dat op de Markt in Geraardsbergen de Katholieke Kring de aandacht trok. De mensen spraken over de Cercle, De Eendracht of de Katholieke Kring. Zelfs vandaag zijn deze namen nog steeds in gebruik al is de naam ondertussen herdoopt tot The Preacher. Sinds jaar en dag is de ‘kring’ het huis en de repetitieruimte van de concertband Cecilia en eens per jaar het devote oord waar de beruchte ‘Saint-Saucisse’ massaal wordt aanbeden tijdens de afterparty van de Processie van Plaisance.
Verschenen in: Gerardimontium 295
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394), Politieke partijen en bewegingen (329)
Dirck SURDIACOURT
Na de Eerste Wereldoorlog ondergaat de katholieke partij grondige veranderingen. Katholieke arbeiders, boeren en kleine burgers die zich al goed in standenorganisaties hebben verenigd, duwen de Fédération des Cercles Catholique in het defensief. De effectieve machtsverschuiving voltrekt zich tijdens de parlementsverkiezingen van 16 december 1919 en wordt geconsolideerd door de stichting van het Katholiek Verbond in augustus 1921. Het Katholiek Verbond of Katholieke Unie is de opvolger van de Federatie van Katholieke Kringen en Conservatieve Verenigingen. De Federatie verliest hierdoor haar jarenlange overwicht. De nieuw gestichte vzw De Eendracht haakt af als lid van de federatie.
Verschenen in: Gerardimontium 296
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394), Politieke partijen en bewegingen (329)
Dirck SURDIACOURT
De werking van De Eendracht wordt sterk beïnvloed door de grondige verbouwing van het pand in een periode van economisch crisis. De opkomst van Rex en het VNV lijken volgens de verslagen van De Eendracht geen invloed te hebben op de werking van de Kring. De Belgische frank is ondertussen gedevalueerd en het is onduidelijk wat de toekomst zal brengen. De Eendracht heeft geen andere plannen dan voortdoen zoals ze bezig is.
Verschenen in: Gerardimontium 297
Christelijke, religieuze orden (271)
Dirck SURDIACOURT
De katholieke partij, die zich nu CVP noemt, ziet zichzelf los van de katholieke Kerk. Politiek eist de middenstandsbond haar electorale plaats op. De Eendracht positioneert zich steeds meer als dienstverlener in het belang van de politieke doelstellingen van de partij. Anderzijds focust het bestuur zich op de uitbating van de gelagzaal. Behalve de verbouwingswerken midden de jaren zestig, rapporteert de vzw tot op vandaag hoofdzakelijk over de financiële uitbating van het café en de zalen. Na jaren stopt De Eendracht de uitbating in eigen beheer door het aanstellen van een gerant.
Verschenen in: Gerardimontium 298
2. GODSDIENST, THEOLOGIE
Marc VAN TRIMPONT
Verschenen in: De Heemschutter 185
Christ VAN CAUWENBERGE
Zowat 60 jaar geleden was ik een prille tiener in het 3de leerjaar van de lagere school in het Sint-Catharinacollege te Geraardsbergen tijdens het schooljaar 1957-1958. Het officieel leerprogramma van de lagere school voorzag toen ook al in het geven van lessen Frans vanaf het 5de leerjaar, hoewel veel leerkrachten en ouders van mening waren dat het aanleren van de taal van Molière heel wat vroeger kon beginnen. Een persoonlijk initiatief daartoe werd genomen door de toenmalige directeur van het lager onderwijs Léonce Van Wijmeersch, in ons leerlingenjargon Piston genoemd. Zijn eigenaardige manier van lesgeven, of moet ik zeggen eigengereide, zal voor altijd in mijn langetermijngeheugen gegrift blijven en vormt het onderwerp van deze bijdrage. De observatie is tweeërlei: zij beschrijft zowel de kleine tiener die het lijdend voorwerp is van deze eigenzinnige vrije Franse les van 30 minuten als de ouder geworden observator die het geheel van de situatie tracht te omvatten.
Verschenen in: Gerardimontium 284
Algemeen vormend onderwijs (373)
Louis DE COCK
60 jaar geleden werd de taalgrens vastgelegd. Daarbij werd één vierde van de oppervlakte van Twee-Akren naar Vlaanderen overgeheveld. Het grootste deel (Akrenbos) ging naar Bever, dat voortaan tot Brabant behoorde, maar met faciliteiten voor Franstaligen. 153 ha hoofdzakelijk landbouwgebied, met 149 inwoners, kwam bij Viane. In de oorspronkelijke plannen zou ook het grondgebied van Overboelare met een gedeelte van Twee-Akren uitgebreid worden. Aan dit historisch moment ging een hele evolutie vooraf, van de Franse tijd tot 1963.
Verschenen in: Gerardimontium 307
Ruimtelijke ordening. Landschap. Tuinarchitectuur (71)
Louis DE COCK
Na de goedkeuring van de Wet tot wijziging van provincie-, arrondissements- en gemeentegrenzen (8.11.1962), die de taalgrens definitief vastlegde, en de publicatie in het Staatsblad (22.11.1962) kwamen de gemeentebesturen van Viane, Bever en Twee-Akren in de loop van 1963 tot een compromis over het precieze tracé van de nieuwe gemeentegrenzen.
Verschenen in: Gerardimontium 309
Ruimtelijke ordening. Landschap. Tuinarchitectuur (71)
Jacques DE RO
Het ‘kasteel’ van de familie Vander Linden in Goeferdinge is een uiting van de wooncultuur van de 19de-eeuwse bourgeoisie. Na de Tweede Wereldoorlog komt het domein in handen van een vzw die het bestemt voor speelpleinwerking van het Vakantiepatronaat Sint-Bartel dat vooral in de jaren 1950-1960 een bloeiperiode kende.
Verschenen in: Gerardimontium 239
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394)
Marc VAN TRIMPONT
Verschenen in: De Heemschutter 185