Gerardimontium vulgo GheertsbergheGerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis

PDF

De Heemschutter 156

november - december 1997


Zowat 150 jaar geleden las men…(Afl. 6)

Marc VAN TRIMPONT

Fragmenten uit de Geraardsbergse lokale pers anno 1846-1847, hoofdzakelijk uit De Volksverdediger, daarnaast ook uit de Gazette van Geerardsbergen en De Denderbode. Van 1997 t.e.m. 2006 verschenen 59 afleveringen in ons tijdschrift, dit is, op het nummer 203 na, één aflevering in elk nummer.

Hedendaagse geschiedenis (94.035/036) 


Georges Paeleman, 1910-1983. Stichter en leider van de Geraardsbergse ondergrondse gedurende Wereldoorlog II. Deel 2

Marc VAN TRIMPONT

Georges Paeleman, geboren en getogen Geraardsbergenaar was al in 1941 lid van het verzet, meer bepaald van het OF (Onafhankelijkheidsfront), afdeling Anderlecht. Misschien al in het najaar van 1941 maar vermoedelijk in het voorjaar van 1942, startte hij het georganiseerd verzet in Geraardsbergen met de oprichting van een afdeling van de Patriottische Milities. Zijn verzetsgroep werd ingedeeld bij de 12de brigade van het OF (militaire divisie Anderlecht) en telde in mei 1943 precies 22 man. In mei 1944 waren het er 86, aantal dat twee maanden nadien, m.a.w. naar het einde van de bezetting toe, reeds was aangegroeid tot 114. Georges Paeleman was ook zeer actief bij de pilotenhulp en werd hiervoor onderscheiden zowel door Eisenhower, geallieerd opperbevelhebber, als door het Britse opperbevel (reproductie van authentieke en gepersonaliseerde diploma’s). Verder was hij ook nog actief lid van andere verzetsbewegingen die specifieke doelstellingen hadden zoals Socrates (geheime dienst), Organisation Portemine, Réseau Zéro (clandestiene inlichtingendiensten), enz. Na de oorlog werd hij meermaals opgeroepen als kroongetuige “om de ware Weerstanders van de valse Weerstanders te onderscheiden”.

Defensie. Krijgsgeschiedenis. Wereldoorlogen (355) 


De grote brand te Idegem, 1852. Deel 2

Freddy DE CHOU, Paul DE CREMER

In de nacht van 23 op 24 april 1852 verwoestte een hevige brand bijna alle huizen in de Neerstraat te Idegem. De catastrofe kwam er toen een gewone stalbrand, aangewakkerd door een zuidoostelijke stormwind, uitgroeide tot de grootste brandramp uit de streek. Gelukkig vielen er geen dodelijke slachtoffers te betreuren. De stoffelijke schade was echter enorm. Niet minder dan 36 huizen werden door het vuur vernield. In deze bijdrage wordt een gedetailleerde analyse gebracht van de huizen die ten prooi vielen aan de vlammen, met gegevens over eigenaars en bewoners. Bovendien wordt ook ruim aandacht besteed aan de op gang gebrachte hulpverlening.

Hedendaagse geschiedenis (94.035/036) 


Nog zjeven

Louis DE COCK

Omdat hij de etymologische uitleg over het woord zjeven gegeven door Albert Schrever (zie de hiernavolgende bijdrage) “om taalkundige redenen weinig plausibel” vond, deed de auteur enig speurwerk onder meer in dialectwoordenboeken. Het resultaat van zijn onderzoek werpt een nieuw licht op de zaak. Zo wordt aangetoond dat het woord zjeven (geschreven in tal van varianten) niet tot het exclusief Geraardsbergs taaleigen behoort. In de vakliteratuur wordt inderdaad ook verwezen naar en in de eerste plaats een Gentse oorsprong.

Dialect (800/87) 


In ’t Giesbaargs

Luc VAN SCHOORS

Rubriek in het Geraardsbergs dialect. Verscheen van 1997 t.e.m. 2001 in elk nummer; nadien in elk paar nummer. Waarom deze rubriek, voorloper van een heus woordenboek, ligt voor de hand. Dialecten zijn in verval geraakt om uiteenlopende redenen. Bedoeling is niet het gebruik van het Giesbaargs te propageren maar wel om het van verdwijning te behoeden. Een merkwaardig fragment uit deze bijdragen is de “Internationale” in het Giesbaargs. “w”-woordjes; scheldwoorden; beroep en gereedschap; fauna en flora; spijs en drank.

Dialect (800/87)