Gerardimontium vulgo GheertsbergheGerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis

PDF

De Heemschutter 158

maart - april 1998

De Heemschutter 158

Zowat 150 jaar geleden las men…(Afl. 8)

Marc VAN TRIMPONT

Fragmenten uit de Geraardsbergse lokale pers anno 1846-1847, hoofdzakelijk uit De Volksverdediger, daarnaast ook uit de Gazette van Geerardsbergen en De Denderbode. Van 1997 t.e.m. 2006 verschenen 59 afleveringen in ons tijdschrift, dit is, op het nummer 203 na, één aflevering in elk nummer.

Hedendaagse geschiedenis (94.035/036) 


Geraardsbergen gezien door een historisch-toeristische bril anno 1840, deel 1

Marc VAN TRIMPONT

Het gaat hier om een overname in originele versie uit Den Vlaming[30] nr. 99 de dato 28 juni 1840 van het “verhael en bemerkingen van den eenzamen reyziger M. Lieven Christofel Sersanders nopens de stad Geeraerdsberge”. Deze Sersanders is vermoedelijk verwant met Sanderus want hij wordt er “den geleerden naneef van Sanderus” genoemd. Het verhaal is zo merkwaardig qua stijl en voorstelling van zaken dat het fout zou geweest zijn het te publiceren in een hertaalde versie.

Algemene geschiedenis (94) 


Van ‘Groot Landhuis’ tot ‘Cercle’, deel 2

Laurent RENS

In dit artikel brengt de auteur in extenso de geschiedenis van de Cercle, het liberaal gebouw dat in de volksmond steevast de Liberale Kring wordt genoemd. Het huidige Liberaal Gebouw dateert van 1817. Het werd opgetrokken in Empirestijl en is gebouwd door bankier François Spitaels op de plaats van het zogeheten Landhuys dat al in 1627 wordt vernoemd door de Geraardsbergse geschiedschrijver Joannes van Waesberghe. Na het bankroet van de bank P. Spitaels werd dit bel hôtel de maître in januari 1872 te koop gesteld. Het werd aangekocht in onverdeeldheid door een groep liberaalgezinde burgers om het te gebruiken als politiek lokaal. In 1994 werd het gebouw opgenomen in de lijst van de beschermde monumenten. In 2012 werd het hersteld in zijn oorspronkelijke staat van 1817.

Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394) 


Drie verdienstelijke Geraardsbergse marktzangers: Jozef Sadones (1755-1816), Henry Sadones (1796-1840), Benedictus (van) Trimpont (ca.1800-1850), deel 2

Gaston IMBO

Marktzangers waren tot diep in de 20ste eeuw te zien en te horen, zo bijvoorbeeld op kermissen. Ze waren echter toen reeds een soort anachronisme. Destijds vervulden ze een maatschappelijke rol, namelijk aan de ongeletterde massa nieuws te brengen via hun liedjes. Ze brachten voornamelijk sensatieberichten. In de 18de eeuw en vroeger waren deze liedjes dus informatiekanalen. Te vermelden is het feit dat de marktzangers een onvervangbare rol hebben gespeeld in het behoeden van de volkstaal van totale ondergang. Voor Geraardsbergen en omstreken noteren we J.B. Dierickx (°Aalst, 1725; †Geraardsbergen, 1794); Benedictus (van) Trimpont (°Geraardsbergen omstreeks 1800) en zijn vrouw; Lodewijk Vanneste (°Kortrijk omstreeks 1750; †Geraardsbergen); Jozef Sadones (°Opbrakel 1755; †Geraardsbergen 1816) met zijn dochter en zonen Jan Baptist en Henri. Jozef Sadones wordt doorgaans beschouwd als een van de verdienstelijkste onder deze liedjeszangers.

Volksliederen (398.8) 


In ’t Giesbaargs

Luc VAN SCHOORS

Rubriek in het Geraardsbergs dialect. Verscheen van 1997 t.e.m. 2001 in elk nummer; nadien in elk paar nummer. Waarom deze rubriek, voorloper van een heus woordenboek, ligt voor de hand. Dialecten zijn in verval geraakt om uiteenlopende redenen. Bedoeling is niet het gebruik van het Giesbaargs te propageren maar wel om het van verdwijning te behoeden. Een merkwaardig fragment uit deze bijdragen is de “Internationale” in het Giesbaargs. “w”-woordjes; scheldwoorden; beroep en gereedschap; fauna en flora; spijs en drank.

Dialect (800/87)