Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Jan COPPENS
De herkomst van het Giesbaargs woord ‘provellen’ is heel onzeker. In deze bijdrage weerlegt de auteur sommige eerder gepubliceerde etymologische verklaringen en hij concludeert dat het Geraardsbergse ‘provellen’ van Romaanse oorsprong is, wellicht terug te voeren tot het Latijnse praevalere.
Dialect (800/87)
Jacques DE RO
De titel van deze bijdrage spreekt voor zich maar zegt toch niet alles. Want naast aandacht voor de Oudenberg als bedevaartsoord en voor het mirakel uit 1774, evoceert de auteur de ontstaansgeschiedenis van de Oudenberg.
Heiligen en heiligenverering (235)
Dirck SURDIACOURT
Félicien Cauwel werd op 30 november 1943 door de Duitsers gefusilleerd in het kamp (Auffanglager) Breendonk. Hem werd terrorisme ten laste gelegd. Werd hij verklikt voor het leveren van een wapen aan een lid van het verzet of gewoon voor wapenbezit? Werd hij verklikt na een affaire van illegale praktijken zoals nachtslachtingen? Of werd hij door de Duitse politie op heterdaad betrapt bij het plegen van of schuldig bevonden aan sabotagedaden? Zonder inzage van zijn dossier blijven we vooralsnog het antwoord schuldig op deze vragen.
Defensie. Krijgsgeschiedenis. Wereldoorlogen (355)
Marc VAN TRIMPONT
Fragmenten uit de Geraardsbergse lokale pers anno 1846-1847, hoofdzakelijk uit De Volksverdediger, daarnaast ook uit de Gazette van Geerardsbergen en De Denderbode. Van 1997 t.e.m. 2006 verschenen 59 afleveringen in ons tijdschrift, dit is, op het nummer 203 na, één aflevering in elk nummer.
Hedendaagse geschiedenis (94.035/036)
Jan COPPENS
Frans Camille Cornelis van Coetsem is geboren in Geraardsbergen op 14 april 1919. Hij overleed in de Verenigde Staten op 11 februari 2002. In deze bijdrage belicht de auteur vooral de carrière van professor Van Coetsem, zowel in de breedte als in de diepte. Van Coetsem werd in 1957 professor aan de Leuvense universiteit. Zijn carrière neemt vrij snel internationale allures aan, te beginnen met het hoogleraarschap Oudgermanistiek aan de universiteit Leiden (1963). In 1965-66 is hij visiting professor aan de befaamde Cornell University in Ithaca (New York) waar precies in dat academisch jaar een leerstoel Nederlands wordt opgericht. In 1968 verlaat Van Coetsem voorgoed het oude continent. Zijn leeropdracht aan de Cornell University is een succes geworden. Ondanks zijn internationale carrière, bleef Van Coetsem actieve belangstelling tonen voor zijn geboortestreek en niet in het minst op taalkundig vlak. Zo publiceerde hij tal van toonaangevende bijdragen over het lokale dialect, zoals bij voorbeeld over het merkwaardige verschijnsel van het verschil in uitspraak tussen man en vrouw in het Geraardsbergs dialect. Van Coetsem was niet alleen een specialist dialectologie maar ook lexicografie.
Taalkunde (80)
Marc VAN TRIMPONT
Gillis de Bièvre, afkomstig van Lessenbos, doch poorter van Geraardsbergen en mercator of koopman van beroep, overleed na hevige pijnen vermoedelijk aan de gevolgen van een anale fistel met abces. In deze bijdrage schetst de auteur een beeld van de geneeskunde in de 17e eeuw en brengt hij een vrij gedetailleerd relaas van de ziekteverschijnselen van De Bièvre zoals ze werden genoteerd door twee artsen, evenals van de door hen voorgeschreven behandeling.
Geneeskunde. Hygiëne. Farmacie (61)
Luc VAN SCHOORS
Rubriek in het Geraardsbergs dialect. Verscheen van 1997 t.e.m. 2001 in elk nummer; nadien in elk paar nummer. Waarom deze rubriek, voorloper van een heus woordenboek, ligt voor de hand. Dialecten zijn in verval geraakt om uiteenlopende redenen. Bedoeling is niet het gebruik van het Giesbaargs te propageren maar wel om het van verdwijning te behoeden. Een merkwaardig fragment uit deze bijdragen is de “Internationale” in het Giesbaargs. “w”-woordjes; scheldwoorden; beroep en gereedschap; fauna en flora; spijs en drank.
Dialect (800/87)