Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium 300
Dirck SURDIACOURT
Het Willemsfonds is een cultuurfonds ter verdediging van de Nederlandse taal dat op 23 februari 1851 in Gent wordt opgericht en genoemd is naar de toen pas overleden schrijver Jan Frans Willems. Het fonds verdedigt de taal door het Vlaamse volkslied aan te moedigen, taalwedstrijden te organiseren, betaalbare Nederlandstalige boeken uit te geven en bibliotheken op te richten. In de begindagen zijn zowel katholieken als liberalen lid. Toch zal het tot 1868 duren eer de eerste afdelingen worden opgericht.
8. TAALKUNDE, LITERATUUR, Algemene geschiedenis (94), Politieke partijen en bewegingen (329), Volkskunde (39)
Louis DE COCK
Alhoewel ze al in de 16e eeuw vermeld wordt, is de kapel Heilige Stee volledig aan het oog van de experten voor bouwkundig erfgoed ontsnapt. Toegegeven: ze ligt enigszins verscholen tussen tuinen en weiden op het gehucht Klein-Frankrijk. Deze parel verdient een meer dan gewone aandacht.
2. GODSDIENST, THEOLOGIE
Jan COPPENS
Bob De Hertog stuurde ons een mailtje met de vraag of we kunnen bevestigen dat wulgen ‘braakneigingen hebben, kokhalzen’ wel degelijk Giesbaargs is. Er ontstond namelijk een discussie in de facebookgroep ‘Ge za van Giesbaargen’ waarbij de meerderheid aangaf hiervoor wurgen te gebruiken, maar toch 40 procent gaf Bob gelijk, vooral de oudste zegsmensen. Beide zijn dus ‘Giesbaargs’ en wulgen is zelfs uniek want ik kon het in geen enkel ander dialect opsporen.
8. TAALKUNDE, LITERATUUR, Dialect (800/87)
Freddy DE CHOU, Karel Lodewijk GROENINCKX
In augustus 1902 schrijft Karel Lodewijk (Louis) Groeninckx, de toenmalige hoofdonderwijzer van de gemeenteschool in Idegem, in een prachtig handschrift een boekje dat hij de titel meegeeft: “Gemeente Idegem -Geschiedkundig overzicht van het Lager Onderwijs”. In tweeënveertig in sierlijke letters geschreven bladzijden behandelt hij de “stoffelijke inrichting en opvoedkundige waarde van het onderwijs” voor de periode 1831-1902. Het manuscript is buitengewoon interessant, niet enkel wat betreft taal en schoonschrift, maar ook betreffende de beschrijving van de inhoudelijke aspecten van het onderwijs in een landelijke gemeente in de 19de eeuw. Het is bovendien een unieke getuigenis van iemand die het zelf allemaal van op de eerste rij, als leerling, onderwijzer en hoofdonderwijzer, heeft meegeleefd. Waarschijnlijk bestaat er van het document slechts één exemplaar. Vrij toevallig kwamen we het op het spoor. Om zijn grote historische waarde hebben we besloten het merkwaardig boekje anastatisch nogmaals te heruitgeven.
Algemeen vormend onderwijs (373), Algemene geschiedenis (94)
Louis DE COCK
Welke boeken las men in het kasteel te Viane? Dank zij de catalogus van de veiling in 1920 krijgen we een
kijk in de boekenkast van de adellijke familie de Blondel de Beauregard de Viane: geschiedenis, reizen, jacht, literatuur waren de meest courante onderwerpen.
0. ALGEMEENHEDEN