Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Gerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis
Marc VAN TRIMPONT
In deze bijdrage toont de auteur aan dat, in tegenstelling tot wat steeds werd beweerd, het middeleeuwse Geraardsbergse stadhuis niet vier hoektorentjes plus een middentorentje had maar wel, zoals blijkt uit de illustratie, vier zware burchtmatige hoektorens die tot in de funderingen reikten, en geen middentoren(tje).
Verschenen in: Gerardimontium 193
Openbare gebouwen. Handels- en bedrijfspanden (725)
Vic MOTTE
Dit artikel gaat over kunstkeramist Max van der Linden (1922-1999), zoon van Ernest vander Linden (1898-1976) en kleinzoon van Arthur vander Linden (1859-1938) die van 1885 tot 1895 burgemeester van Goeferdinge is geweest.
Verschenen in: De Heemschutter 175
Biografie. Prosopografie. (929)
Armand MATTHIJS
Onze voorouders verplaatsten zich altijd al via onverharde en verharde wegen: naar hun velden en weiden, naar de waterbron, naar de kerk, het kerkhof, het station, de markt… Er waren ook wegen waarlangs processies en andere optochten passeerden. Later kwam er de weg bij naar de school, de kliniek, het voetbalveld… Het statuut van deze buurtwegen werd beheerst door het oude, ongeschreven gewoonterecht. Pas in 1841 werd een buurtwegenwet gestemd: de bestuurders van dit jonge Koninkrijk wilden hun grondgebied uitrusten met goede verbindingswegen, die onontbeerlijk werden geacht voor een verhoogde economische bloei.
Verschenen in: Gerardimontium 276
Wegen (625)
Jan COPPENS
Het verhaal van de bijnaam tüsjkiesj toebedeeld aan de inwoners van Geraardsbergen. Deze toenaam is van recente datum en gaat uit van het woordje tüsj wat zowel ‘dan’ als ‘toen’ betekent.
Verschenen in: Gerardimontium 215
Dialect (800/87)
Claire VAN TRIMPONT
Frans Zonneberg is het pseudoniem voor Frans van de Walle die in Geraardsbergen geboren werd op 3 juli 1912 en er overleed op 18 augustus 1980. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij een actief lid van het VNV [Vlaams Nationaal Verbond], dit was de partij die in Vlaanderen de politieke en militaire collaboratie belichaamde. Dit politiek engagement wordt weerspiegeld in Bloed, een van zijn dichtbundels. Wellicht is het aan ditzelfde politiek engagement te wijten dat deze dichter na de oorlog volledig in de vergeethoek is beland. Met deze studie poogt de auteur dichter Franz Zonneberg te plaatsen in het kader van het expressionismedebat en dit aan de hand van de zo-even vernoemde dichtbundel Bloed.
Verschenen in: Gerardimontium 204
Literatuur (82/89)
Dirck SURDIACOURT
In 1934 werd in Geraardsbergen een wielerbaan opgetrokken, de zogeheten Luna-velodroom. Indien in de beginperiode kon worden gesproken van een zeker succes dan bleek dit initiatief uiteindelijk geen lang leven beschoren. Het gedetailleerde verhaal over deze wielerpiste en over het reilen en zeilen van de wielersport in Geraardsbergen net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, leest men in deze bijdrage.
Verschenen in: Gerardimontium 229
Sport (79)
Freddy DE CHOU
Toestanden naar aanleiding of als gevolg van de opdeling van de door de Fransen bezette “Pays-Bas” in departementen en verder in kantons.
Verschenen in: Gerardimontium 232
Lokaal, regionaal en centraal bestuur (352-354)
Marc VAN TRIMPONT
In vorige bijdragen werd door de auteur aandacht besteed aan zowat de meeste facetten eigen aan de “ongeluksjaren” en meer in het bijzonder aan wat zich in Geraardsbergen heeft afgespeeld in die jaren 1940-1945 zowel tijdens als na de Duitse bezetting. De vlekkeloze bevrijdingsroes was echter van bijzonder korte duur. De herwonnen vrijheid maakte bliksemsnel plaats voor toestanden van willekeur en wetteloosheid die Vlaanderen en ook de streek in en om Geraardsbergen een tijd lang in hun greep hielden.
Verschenen in: Gerardimontium 251
Defensie. Krijgsgeschiedenis. Wereldoorlogen (355)
Luc VAN SCHOORS
Neen, hier is geen sprake van een foutieve schrijfwijze. Bij ‘muur’ gaat het om een doodgewone muur, meer bepaald de verdedigingsmuur rond de middeleeuwse stad Geraardsbergen. Met “Muur” daarentegen wordt de Muur van Geraardsbergen bedoeld. Rond Geraardsbergen liep tijdens en na de middeleeuwen een versterkte omwalling die de inwoners van de stad moest beschermen tegen plunderaars en vreemde legers. Deze ommuring die goed zichtbaar is op het schilderij ‘Gezicht op Geraardsbergen’ (circa 1590) van Joos De Momper de Jonge en op de stadskaart (circa 1560) van Jacob van Deventer, geraakte in verval en werd definitief afgebroken in de 19de eeuw. De vrij gekomen open ruimte tussen de Overpoort en de Dierkosttoren werd ingericht als stadsplein en kreeg de naam Vesten, verwijzend naar de gesloopte vestingmuur. De Vesten is tevens een flink hellend plein tussen de Markt en de Oudenberg en vormt de aanloop naar de in wielermiddens gevreesde Muur van Geraardsbergen. Dat de Vesten meer te bieden heeft dan muren, kan u in deze bijdrage lezen; meerdere aspecten van het sociale en het economische leven in de bovenstad van Geraardsbergen komen er ruim aan bod
Verschenen in: Gerardimontium 266
Algemene geschiedenis (94)
Freddy DE CHOU
In het boek ‘Het historisch landschap in Schendelbeke. Natuur en mens modelleren het landbouwdorp besteedt de auteur veel aandacht aan de natuurlijke en culturele elementen die het landschap hebben bepaald. Zo komen in de studie, bij de ingrepen van de mens, de landschappelijk dominerende gebouwen aan bod: de kerk, de molens en de versterkte hoeven en kastelen.
Verschenen in: Gerardimontium 299
9. ARCHEOLOGIE, BIOGRAFIE, GENEALOGIE, GESCHIEDENIS, Historische geografie. Landschapsgeschiedenis (911.37), Industrieën en ambachten (algemeen) (66/68), Landbouw. Tuinbouw. Bosbouw. Veeteelt. Jacht. Visserij (63)