Bart MERCKAERT
In een driedelige reeks belichten Louis De Cock, Eric Cosyns en Bart Merckaert enkele historische aspecten van het Raspaillebos. Aanleiding zijn de ontdekking van enkele archiefstukken die ons toelaten een goed beeld te krijgen van het bosgebruik in voornamelijk de 17de en 18de eeuw. In dit nummer leest u het eerste boeiende deel over de houtkap in het Raspaillebos. In het tweede deel analyseert Louis De Cock een schattingsverslag uit 1745. De perceelsnamen leiden tot originele veronderstellingen over vergeten bosgebruiken, maar zijn ook een stevige vingerwijzing voor de historische aanwezigheid van bijzondere biotopen en landschappelijke verschijningsvormen. Eric Cosyns rondt op basis van het nieuwe onderzoeksmateriaal de driedelige reeks af met een historisch-ecologische beschouwing over het bos.
Verschenen in: Gerardimontium 309
Historische geografie. Landschapsgeschiedenis (911.37)
Jacques DE RO
Dat er binnen de stadsmuren van het oude Geraardsbergen een aantal prachtige stenen gebouwen waren opgetrokken, bewijst ontegensprekelijk de bekende gravure anno 1648 Gerardimontium vulgo Gheertsberghe van Joan Blaeu. De vernielzucht en de talrijke plunderingen van doortrekkende vreemde legers in de 17e en 18e eeuw, richtten aan het gebouwenpatrimonium enorm veel schade aan. Maar ook de statige 19e-eeuwse herenhuizen zijn vaak niet opgewassen gebleken tegen afbraakwoede. Gelukkig blijken de stadsrekeningen een waardevolle bron voor huizenonderzoek te zijn. In deze bijdrage geeft de auteur een momentopname van huisnamen anno 1731.
Verschenen in: Gerardimontium 193
Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394)
Freddy DE CHOU
Bij een staat van goed opgemaakt n.a.v. een overlijden hoort soms een zogeheten prijzij waarin alle objecten in detail worden opgetekend die door kenners voldoende waardevol worden geacht. Via een prijzij krijgen we een beeld van de huisraad, gebruiksvoorwerpen, kledij, sieraden, vee, gereedschap enz. Ook kan er een raming worden gemaakt van de wassende veldvruchten en van voorraden op de zolders. Soms wordt nog vermeld in welk vertrek de gevonden voorwerpen zich bevinden wat het mogelijk maakt ons min of meer een beeld te vormen van de leefwereld uit die periode.
Verschenen in: Gerardimontium 266
Algemene geschiedenis (94)
Olav GEERTS
Beeldhouwer Roel d’Haese is een telg uit de bekende kunstenaarsfamilie D’Haese. Zijn bekendste werk is Le Christ de Grammont, een staande Christusfiguur met een doornenkroon op het hoofd en met vijf benen. Hij geniet minder bekendheid als tekenaar maar is daarom niet minder verdienstelijk dan als beeldhouwer.
Op 17 oktober 1997 kreeg Roel d’Haese een bronzen gedenkplaat aan de gevel van zijn geboortehuis gelegen in de Vredestraat te Geraardsbergen.
Verschenen in: De Heemschutter 155
Beeldhouwkunst. (73)
Jean MARQUEBREUCK
Verschenen in: Gerardimontium 224
Algemeen vormend onderwijs (373)
Marc VAN TRIMPONT
Hyppolite-Jacques Flamant is geboren in Geraardsbergen op 13 augustus 1853 als zoon van Norbert Flamant en Virginie Hoebeke. Hij was de broer van Adrien Flamant die burgemeester van Geraardsbergen was van 1900 tot 1921. Priester gewijd in 1878 legde hij op 1 maart 1880 zijn geloften af als missionaris bij de Congregatie van het Onbevlekt Hart van Maria . Hij vertrok nog diezelfde dag naar het missiegebied dat hem was toegewezen, namelijk Kansu in Noord-China. Maar bij zijn aankomst in Liang-Chou (Leang-tchou, Liangchowfu?) op 25 november 1880, stierf hij aan de gevolgen van tyfus. Deze bijdrage brengt het verhaal van de lotgevallen en het tragische levenseinde van deze onfortuinlijke jonge man.
Verschenen in: De Heemschutter 151
Missionering (266)
Freddy DE CHOU
Freddy De Chou maakt een wandeling langs de historische plekjes en bezienswaardigheden van Idegem.
Verschenen in: Gerardimontium 273
Landschappen. Dorpsgezichten. Stadsgezichten (7.047)
Gaston IMBO
Geboren in Geraardsbergen op 18 juni 1819 en overleden in Sint-Joost-ten-Node op 7 november 1889, staat Idelfons Stocquaert in Geraardsbergen bekend niet alleen als een begaafd kunstschilder maar ook als zoon van Jean-Antoine, drukker-uitgever van het katholieke opinie- en informatieblad Gazette van Geerardsbergen (1843) dat regelmatig polemiseerde met De Volksverdediger (1846) dat van liberale strekking was. Idelfons Stocquaert ging in de leer onder meer bij de Waalse landschapsschilder Julien Ducorron uit Aat, bij wie hij zijn eerste stappen zette en trok vervolgens zijn kunstenaarsopleiding door in Antwerpen bij stadsgenoot Eugène de Block (1812-1893) en nadien bij Henri van der Poorten (1789-1874).
Verschenen in: De Heemschutter 172
Schilderkunst. Miniatuurkunst (75)
Jan COPPENS
Bob De Hertog stuurde ons een mailtje met de vraag of we kunnen bevestigen dat wulgen ‘braakneigingen hebben, kokhalzen’ wel degelijk Giesbaargs is. Er ontstond namelijk een discussie in de facebookgroep ‘Ge za van Giesbaargen’ waarbij de meerderheid aangaf hiervoor wurgen te gebruiken, maar toch 40 procent gaf Bob gelijk, vooral de oudste zegsmensen. Beide zijn dus ‘Giesbaargs’ en wulgen is zelfs uniek want ik kon het in geen enkel ander dialect opsporen.
Verschenen in: Gerardimontium 300
8. TAALKUNDE, LITERATUUR, Dialect (800/87)
Jan COPPENS
Het artikel ‘Ik moest er van wùlgen’ heeft geleid tot enkele reacties vanuit beide kampen. Opmerkelijk is dat mensen die wùrgen zeggen er steeds aan toevoegen dat ze wùlgen (met L dus) nog nooit gehoord hebben. Het andere kamp kent wel wùrgen, maar zal het niet gebruiken in de betekenis ‘braakneigingen hebben, kokhalzen’, ze denken hierbij aan ‘iemand de keel dichtknijpen’. We geven enkele reacties.
Verschenen in: Gerardimontium 301
8. TAALKUNDE, LITERATUUR, Dialect (800/87)