Gerardimontium vulgo GheertsbergheGerardimontium
Geraardsbergse vereniging voor lokale geschiedenis

PDF

Gerardimontium 193

januari - februari 2004


Huisnamen in de Geraardsbergse stadsrekeningen van 1731

Jacques DE RO

Dat er binnen de stadsmuren van het oude Geraardsbergen een aantal prachtige stenen gebouwen waren opgetrokken, bewijst ontegensprekelijk de bekende gravure anno 1648 Gerardimontium vulgo Gheertsberghe van Joan Blaeu. De vernielzucht en de talrijke plunderingen van doortrekkende vreemde legers in de 17e en 18e eeuw, richtten aan het gebouwenpatrimonium enorm veel schade aan. Maar ook de statige 19e-eeuwse herenhuizen zijn vaak niet opgewassen gebleken tegen afbraakwoede. Gelukkig blijken de stadsrekeningen een waardevolle bron voor huizenonderzoek te zijn. In deze bijdrage geeft de auteur een momentopname van huisnamen anno 1731.

Openbaar en maatschappelijk leven. Feesten. Volksfiguren (394) 


Het Huis der Lombarden vroeger en nu

Filip VAN TRIMPONT

Deze bijdrage, in twee afleveringen, gaat over de restauratie van het zogeheten Huis der Lombarden. Dit statige patriciërshuis waar in 1815 generaals van de geallieerde legers tegen Napoleon elkaar ontmoetten en waar generaal Rowland Hill, de bevelhebber over het 2de Korps zijn hoofdkwartier had en er overnachtte net als even later Lodewijk XVIII. De auteur, zoon van de huidige eigenaar, brengt het volledige draaiboek van de eigenlijke restauratie. Dit pand en de grondvesten ervan hebben een lange geschiedenis achter de rug. Het huidige gebouw is laat-18de eeuws en is gebouwd in classicistische stijl. Historische achtergronden evenals de bouwhistoriek op basis van (recentere) kadastrale bronnen, zijn mede door Jacques De Ro en Jan Coppens aangevoerd. I. v.m. de Lombarden, zie ook volgnummer 056.

Architectuur (72) 


Zowat 150 jaar geleden las men…(Afl. 43) (Fragmenten uit de lokale pers anno 1847)

Marc VAN TRIMPONT

Fragmenten uit de Geraardsbergse lokale pers anno 1846-1847, hoofdzakelijk uit De Volksverdediger, daarnaast ook uit de Gazette van Geerardsbergen en De Denderbode. Van 1997 t.e.m. 2006 verschenen 59 afleveringen in ons tijdschrift, dit is, op het nummer 203 na, één aflevering in elk nummer.

Hedendaagse geschiedenis (94.035/036) 


Een “allumettenfabriek” in de Adamstraat…?

Jacques DE RO

Geraardsbergen beleefde in de tweede helft van de 19e eeuw een werkelijke boom van kleine en middelgrote bedrijven die op de nog beschikbare stadsgronden intra muros werden opgericht. In deze bijdrage brengt de auteur het verhaal van de mislukte poging (1905/1906) vanwege Arthur vanden Bossche en Gustave Broeckaert om in de Adamstraat een luciferfabriekje op te richten.

Ontplofbare stoffen (662) 


De torens van het middeleeuwse Geraardsbergse stadhuis

Marc VAN TRIMPONT

In deze bijdrage toont de auteur aan dat, in tegenstelling tot wat steeds werd beweerd, het middeleeuwse Geraardsbergse stadhuis niet vier hoektorentjes plus een middentorentje had maar wel, zoals blijkt uit de illustratie, vier zware burchtmatige hoektorens die tot in de funderingen reikten, en geen middentoren(tje).

Openbare gebouwen. Handels- en bedrijfspanden (725) 


Guillaume Mertens, fabrikant in 1849 van de eerste Geraardsbergse lucifers in een klein atelier in de Hunnegemstraat

Gaston IMBO

Guillaume Mertens (1804-1877) is de kleinzoon van de in Geraardsbergen geboren doch naar Galmaarden uitgeweken Baltazar Mertens (1737-1801). Guillaumes broer, eveneens Balthazar geheten, richtte in 1835 in Lessen de eerste Belgische lucifersfabriek op.

Ontplofbare stoffen (662) 


Noodopgravingen op de Markt in Geraardsbergen, een voorlopige stand van zaken

Joke DELRUE

Naar aanleiding van de herinrichting van het Geraardsbergse marktplein werd door het Instituut voor het Archeologisch Patrimonium (I.A.P.) geadviseerd om archeologisch onderzoek te laten uitvoeren. Dit werk, waaronder de aanleg van een nieuwe riolering, zou immers verregaande grondverstoringen tot gevolg (kunnen) hebben. Het Geraardsbergse stadsbestuur reageerde positief en stelde een archeoloog aan om het werk op te volgen. Dit artikel is van de hand van de daartoe aangestelde archeologe en brengt verslag uit over het werk. Ondanks de aankondiging “Wordt vervolgd”, bleef het echter bij deze eenmalige bijdrage.

Archeologie (902) 


Vliegenbouters en het dialect op internet

Jan COPPENS

Wie belangstelling voelt voor al wat te maken heeft met dialect, kan terecht op diverse Vlaamse en Nederlandse websites. Het is zelfs mogelijk boeken over dialectologie te downloaden op de webstek van de DBNL (Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren-taal-dialectologie). In deze bijdrage vindt de lezer antwoord op diverse vragen over dialect of dialectologie. Ook sommige misvattingen over het dialect worden rechtgezet.

Dialect (800/87) 


Over “tuischen” en “rijfelen”

Jan COPPENS

Dialect (800/87)